Książka, Recenzje

Mózg. 41 największych mitów – Christian Jarrett

mózg 41 największych mitów christian jarrett

Mózg. Jeden z wielu narządów w naszym ciele. Choć od wielu wieków badany, to i tak do końca niezbadany. A to sprawia, że narasta wokół niego mnóstwo mitów i niesprawdzonych informacji, które roznoszą się niczym ospa w przedszkolu. Christian Jarrett postanowił się z nimi zmierzyć, a wynikiem tego jest książka Mózg. 41 największych mitów.

Kim jest więc Christian Jarrett, który podjął się tego zadania? Bo przecież jak wierzyć w takich sprawach, to tylko człowiekowi, który się na tym zna. Autor Mózg. 41 największych mitów uzyskał stopień doktora w zakresie neuronauki poznawczej na University of Manchester. Jest również redaktorem „British Psychological Society’s Research Digest” oraz autorem bloga Brain Watch, na którym niestety już od kilu lat nie publikuje. Napisał także The Rough Guide to Psychology oraz This Book Has Issues: Adventures In Popular Psychology.

 

Prawda jest taka, że dostrzegamy zaledwie przebłyski rzeczywistości fizycznej. Wykorzystując te ubogie informacje zmysłowe jako punkt wyjścia, mózg wypełnia luki. Zgaduje, przewiduje, ubarwia. Oznacza to, że nie postrzegamy świata, jakim jest naprawdę, lecz pewną wersję stworzoną przez nasz mózg, która tylko częściowo jest oparta na rzeczywistości. [s.278]

 

Muszę przyznać, że Mózg. 41 największych mitów, czytałam naprawdę bardzo długo, bo aż 1,5 roku. Oczywiście z kilkumiesięczną przerwą, ale jednak to i tak sporo czasu. Zaczęłam ją rok przed moimi studiami psychologicznymi, a skończyłam prawie pod koniec pierwszego roku. Jednak nie żałuję, że stało się tak, a nie inaczej.

Mózg. 41 największych mitów jest napisany dość prostym językiem, choć oczywiście zawiera dużo pojęć naukowych, ich wyjaśnień, jak i opisów badań. A co za tym idzie, książka posiada bogatą bibliografię, czyli gratkę dla tych, którzy będą chcieli dowiedzieć się jeszcze więcej.

Mamy niestety dowody, że wprowadzający w błąd sposób przedstawiania padaczki w telewizji wpływa na widzów, co możemy mieć poważne konsekwencje, jeśli chodzi o sposób, w jaki w prawdziwym życiu zareagują na widok osoby doznającej napady. [s.325]

 

Jarrett pisze o mitach, które wyszły z obiegu – np. że siedliskiem myśli jest serce; o praktykach okołomózgowych opartych na mitach, a w nich najbardziej znane studentom (tak myślę) – lobotomia czy frenologia. Znalazło się również miejsce by wspomnieć o mitycznych studiach przypadków mówiących o Gage’u, Broce i pamięci. Jedne z najciekawszych nieśmiertelnych mitów, czyli te związane z płcią, kobietami w ciąży tracących rozum, powstawaniu nowych komórek nerwowych u dorosłych czy o wykorzystywaniu 10% swojego mózgu. Nie zabrakło również mitów na temat fizycznej budowy mózgu – a w nim o gleju, neuronach lustrzanych, komórce babcinej i o tym, że im większy mózg, tym lepszy. Jest również rozdział o mitach na temat technik i jedzenia – skanach mózgu pozwalających czytać w myślach oraz treningu i diety dla mózgu, które mają dodać inteligencji. Kolejne mity traktują o percepcji i działaniu oraz zaburzeniach i chorobach mózgu (m.in. amnezja, śpiączka, padaczka i autyzm). Podane hasła to jedynie mała część tego, co czeka czytelnika zainteresowanego książką Mózg. 41 największych mitów.

Podczas czytania książek naukowych trzeba mieć na uwadze fakt roku napisania i wydania książki. Z prostego powodu – upływu czasu. Niektóre badania mogą być już nieaktualne, niektóre rzeczy obalone i wytłumaczone w inny sposób, a wiele badań mogło być w tym czasie dopiero przeprowadzonych i opisanych. Jeśli więc ktoś żywo interesuje się jakimś tematem, powinien szukać i drążyć.

 

Odnosząc się do hollywoodzkiej obsesji na punkcie superutalentowanych autystyków, Shannon Rosa (współzałożycielka bloga Thinking Person’s Guide to Autism) powiedziała witrynie internetowej io9: „Ludzie nie potrafią przyjąć tego, że niektórzy są po prostu inni, bez przypisywania im dla równowagi czegoś niesamowicie wyjątkowego, bo w przeciwnym razie musielibyśmy po prostu zaakceptować autystycznych ludzi na ich własnych zasadach, a to jest trudne i ciężkie, i wymaga cierpliwości i pracy. [s.329]

 

Widzę jaki ogrom pracy włożył w to Jarrett. Mimo że wiele na tych studiach jeszcze przede mną, to i tak wielokrotnie czytałam o czymś, o czym było wspomniane na zajęciach. Z tego powodu uważam, że jest to świetny tytuł dla studentów psychologii, kogniwistyki, medycyny, a także wszystkich tych, których interesuje mózg.

Czy polecam Mózg. 41 największych mitów? Jak najbardziej! To kopalnia wiedzy na temat mózgu i mitów, które wokół niego narosły przez te lata. Jeśli chcecie szerzyć potwierdzoną wiedzę, to Christian Jarrett Wam w tym pomoże. Jest to lektura wymagająca, ale warta przeczytania. To dzięki niej nie rozprzestrzeniać już nieprawdziwych informacji na temat organu znajdującego się w naszej czaszce.  

 

Zobacz także:
— Włam się do mózgu
— Podróże po ludzkim ciele
— Bluzgaj zdrowo
Autor: Christian Jarrett
Tytuł: Mózg. 41 największych mitów
Oryginalny tytuł: Great myths of the brain
Wydawnictwo: PWN
Data wydania: 27.10.2017
Stron: 400
Tłumaczenie: Anna Binder, Marek Binder

 

Egzemplarz do recenzji udostępniło wydawnictwo PWN